select
navigate
switch tabs
Esc close

Üretim İçin Doğru CAD Dosya Formatının Seçilmesi

Bu kılavuz, CAD dosyalarını üretim için üreticilerle paylaşmak isteyen mühendisler, tasarımcılar ve müşteriler için hazırlanmıştır. Kılavuzda her üretim prosesi için en uygun olan dosya formatları tanımlanmaktadır. Uygun dosya formatlarını tercih ederek, maliyetli hatalardan ve zaman gecikmelerinden kaçınabilir, tasarımdan üretime geçişi kolaylaştırabilirsiniz.

Uygun CAD dosya formatını seçmek, sorunsuz bir üretim sürecinin temel taşıdır ve hayal kırıklıklarından kaçınmanın tek yoludur. CNC işleme, sac metal şekillendirme, 3D baskı, enjeksiyon kalıplama veya başka bir üretim prosesi için parça tasarlanırken, CAD dosya formatını en baştan doğru şekilde belirlemek çok önemlidir; çünkü her teknoloji kendi tercih edilen dosya formatlarına sahiptir.

Karşılaştırma Tablosu: Üretim Prosesine Göre En İyi CAD Dosya Formatları

Sorunsuz ve yüksek doğrulukta üretim sağlamak için farklı üretim proseslerinde farklı CAD dosya formatları kullanılması gerekir. Aşağıda tüm temel prosesler için tercih edilen ve alternatif dosya formatlarını içeren bir tablo ve öneriler verilmiştir

Üretim Prosesi Tercih Edilen Dosya Formatları Alternatif Dosya Formatları Öneri
CNC İşleme STEP
IGES
X_T/X_B
SLDPRT
IPT
PRT
SAT
3DXML/CATPART
PTC
En iyi uyumluluk için STEP kullanın
Sac Metal Şekillendirme DXF
DWG
STEP
IGES
SLDPRT
X_T/X_B
SAT
IPT
3DXML/CATPART
PTC
PRT
Lazer kesim için DXF kullanın
3D Baskı STL
OBJ
3MF
AMF STL en yaygın olanıdır
Enjeksiyon Kalıplama STEP SLDPRT STEP en güvenli seçenektir

CNC işleme, 3D baskı ve sac metal şekillendirme için bu dosya formatlarının birçoğu birbirinin yerine kullanılabilir. Ancak aşağıdaki bölümlerde açıklandığı gibi, özellikleri nedeniyle bazı CAD dosya formatları yalnızca belirli prosesler için önerilmektedir.

CNC İşlemede Kullanılan CAD Formatları

CNC işlemede, 3D model doğrudan bir 3D dosyasından makine koduna dönüştürülür. 3D CAD modelleme uygulamaları sayısı kadar 3D dosya formatı vardır. Bunun nedeni, çoğu CAD uygulamasının dosyaları kendi tescilli dosya formatlarında kaydetmesidir. CNC işlemede en yaygın kullanılan dosya formatları aşağıda sıralanmıştır:

  • SLDPRT (SOLIDWORKS)
  • X_T | X_B (Parasolid)
  • IPT (Autodesk Inventor)
  • 3DXML | CATPART (Dassault Systems)
  • PTC (PTC)
  • PRT (Siemens)
  • SAT (ACIS)

Ek olarak, işbirliğini kolaylaştırmak için standart ve tescilli olmayan dosya formatları oluşturulmuştur; bunlar en yaygın kullanılan CAD yazılımlarıyla uyumludur. Bu dosya formatlarından ikisi aşağıda verilmiştir:

  • STEP: STP olarak da bilinen bu 3D dosya formatı, ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü) tarafından oluşturulmuştur. .stp veya .step dosya uzantısına sahiptir ve standart bir CAD dosya formatı olarak yaygın kabul görmektedir.
  • IGES: IGES, ABD Hava Kuvvetleri tarafından oluşturulan veri alışverişi amaçlı bir dosya formatıdır. Yaygın kabul görmektedir ve hemen hemen tüm CAD yazılımlarıyla uyumludur. IGES dosyalarının dosya uzantısı .igs veya .iges’tir.

Bu iki standart, tescilli olmayan dosya formatı çok yaygın olarak kullanıldığından çoğu CAD uygulaması tasarımlarınızı bu formatlarda kaydetmenize olanak tanır.

Aşağıdaki tabloda, CNC üretimi için farklı dosya formatları ve bunların en iyi kullanım yerleri verilmektedir; ilk CAD dosya formatı, bu proses için en çok önerilen formattır.

Dosya Formatı Açıklama En İyi Kullanım Yeri
STEP (.stp) ISO standart dosya formatı; CAD/CAM yazılımlarında yaygın olarak desteklenir • Geniş kapsamlı uyumlulukları nedeniyle birlikte çalışabilirlik ve CAD veri alışverişi için uygundur.
• Katı geometrisini koruması nedeniyle farklı sistemler arasında 3D model alışverişi için idealdir.
IGES (.iges) Eski bir standarttır ancak CAD sistemleri arasında uyumluluk için hala kullanılır • Wireframe ve yüzey modellerinin aktarımı için iyidir.
• Daha basit parçalar, eski sistemler gibi daha düşük hassasiyette katı cisim modellemesi gerektiren tasarımlar için uygundur.
SOLIDWORKS (.sldprt) SOLIDWORKS yazılımının kendi dosya formatı • Dahili kullanım veya SOLIDWORKS içinde çalışmaya uygundur ve harici uygulamalar için değildir.
Parasolid (.x_t, .x_b) Birçok CAD programı tarafından kullanılan kernel formatı • Geometrik doğruluğu korumak için faydalıdır.
• Kesin geometrik veriler gerektiren makineli işleme uygulamaları için uygundur.
Autodesk Inventor (.ipt) Autodesk Inventor yazılımının kendi dosya formatı • Inventor kullanıcıları için idealdir.
• CNC işleme iş akışlarında kullanılmadan önce STEP veya Parasolid dosyası olarak dışa aktarılması gerekir.
CATPART (.3dxml, .catpart) Dassault Systèmes yazılımın kendi dosya formatı (CATIA)(CATIA) • Havacılık-uzay ve otomotiv endüstrilerinde kullanılır.
• Karmaşık, yüksek hassasiyetli parçalar için idealdir; ancak CNC işleme için STEP veya başka bir nötr (bağımsız) formata dönüştürülmesi gerekebilir.

Sac Metal Şekillendirmede Kullanılan CAD Formatları

Sac metal kesim işlemleri, CNC takım tezgahları kullanılarak gerçekleştirilir. Bu prosese ait dosyalar bu nedenle benzer şekilde hazırlanır. CAD dosyasını üreticiye göndermeden önce, büküm çizgilerinin ve malzeme kalınlığının dosyada açıkça tanımlandığından emin olun.

Sac metal kesiminde kullanılabilen CAD dosya formatları şunlardır:

  • DWG
  • SAT
  • DXF
  • IGES
  • STEP
  • SLDPRT
  • X_T | X_B
  • IPT
  • 3DXML | CATPART
  • PTC 
  • PRT 
  • SAT

Aşağıdaki tabloda sac metal şekillendirmede kullanılan farklı dosya formatları ve bunların en iyi kullanım yerleri verilmektedir; ilk CAD dosya formatı, bu proses için en çok önerilen formattır.

Dosya Formatı Açıklama En İyi Kullanım Yeri
DXF (.dxf) CNC’de kesim için 2D vektör formatı • Lazer, plazma ve su jeti kesimi için kullanılır.
• Hassas eğrileri, çizgileri ve boyutları desteklediği için kesim yollarını tanımlamak ve yüksek doğrulukta malzeme işleme sağlamak için tercih edilir.
DWG (.dwg) AutoCAD yazılımının kendi 2D/3D dosya formatı • Düzlemsel desenler, üretim planları ve açıklamalar gibi ayrıntılı 2D çizimler için kullanılır.
• Katman bilgilerini saklaması nedeniyle, kapsamlı dokümantasyon ve tasarım revizyonları için idealdir.
STEP (.stp) ISO standart dosya formatı; CAD/CAM yazılımlarında yaygın olarak desteklenir • Tam sac metal parça modelleri veya 3D sac metal tasarımları için kullanılır.
• Çoğu sac metal şekillendirme yazılımıyla yüksek uyumluluğu nedeniyle farklı CAD platformları arasında sorunsuz uyumu sağlar.
IGES (.iges) Eski standart; ancak CAD sistemleri arasındaki uyumluluk için hala kullanılmaktadır • 2D ve 3D tasarımları aktarmak için iyidir, ancak 3D veriler için STEP’ten daha düşük hassasiyete sahiptir.
• Genellikle daha basit parçalar için ve eski sistemlerle uyumluluğun gerekli olduğu durumlarda kullanılır.
SOLIDWORKS (.sldprt) SOLIDWORKS yazılımının kendi dosya formatı • SOLIDWORKS iş akışlarında dahili kullanım için uygundur.
• Tam parametrik geçmişi, tasarım özelliklerini ve bükme payı gibi sac metale özgü özellikleri saklar (içerir).

3D Baskıda Kullanılan CAD Formatları

Bir modelin 3D baskıya hazırlanabilmesi için 3D baskı dosya formatında olması gerekir. 3D baskı dosyaları iki şekilde elde edilebilir:

  • Mevcut bir 3D modeli 3D dosya formatına dönüştürerek
  • Bir model oluşturarak ve bu modeli doğrudan 3D baskı dosya formatında kaydederek. Bu dosya formatlarında baskı hatalarından kaçınmak için modelin su sızdırmaz olduğundan (geometride boşluk olmadığından) emin olunmalıdır.

Yaygın kullanılan dört 3D baskı dosya formatı aşağıda verilmiştir:

  • STL
  • OBJ
  • AMF
  • 3MF

3D baskı dosya formatlarındaki modellerin, CNC makine kodu üretemeyeceği bilinmelidir. Bu nedenle, bu tür modeller CNC işleme veya lazer kesim işlemlerinde kullanılamaz. Bu modeller yalnızca 3D baskı içindir.

Aşağıdaki tabloda 3D baskıda kullanılan farklı dosya formatları ve bunların en iyi kullanım yerleri verilmektedir; ilk CAD dosya formatı, bu proses için en çok önerilen formattır.

Dosya Formatı Açıklama En İyi Kullanım Yeri Sınırlamaları
STL (.stl) En yaygın format; geometriyi üçgenlerden oluşan bir ağ olarak saklar.
3D baskı platformlarında yaygın olarak desteklenir.
• Genel 3D baskı uygulamaları, prototipleme ve basit parçalar için uygundur, örn. temel mekanik bileşenler • Renk, doku ve detaylı malzeme özellikleri için destek yoktur
OBJ (.obj) Doku, renk ve malzeme özelliklerini destekler; yüksek detaylı görselleştirmeye (rendering) olanak tanır. • Çok renkli ve çok malzemeli baskılar uygundur.
• Doku ve renk gerektiren detaylı modeller için idealdir, örn. oyunlardaki karakter modelleri, karmaşık mimari tasarımlar.
• Ek veriler nedeniyle büyük ve karmaşık olabilir.
• Birden fazla dosyanın (geometri, dokular) yönetilmesini gerektirebilir.
3MF (.3mf) Ek meta veriler içeren daha gelişmiş format.
Kompakt ve verimli; renk, malzeme gibi gelişmiş özellikleri ve karmaşık geometrileri destekler.
• Profesyonel düzeyde 3D baskı için uygundur.
• Modern, çok yönlü uygulamalar için idealdir, örneğin detaylı yapılara sahip tüketici ürünleri, karışık malzemeli nesneler.
• Yaygınlığı artıyor ancak henüz STL kadar yaygın desteğe sahip değil; modern yazılım gerektirebilir.
AMF (.amf) Eklemeli üretim için XML tabanlı format.
Birden fazla malzeme, renk ve dokuyu destekler; karmaşık tasarımlar için idealdir.
• Ek veri saklama ile STL’ye alternatiftir.
• Ayrıntılı niteliklere ihtiyaç duyulan, gelişmiş uygulamalar için idealdir, örneğin çok malzemeli prototipler, karmaşık renk desenleri.
• 3D yazıcılar ve yazılımlar tarafından daha az desteklenir.
• STL’den daha karmaşıktır.

3D baskı için belirtilen dört dosya formatının dışında, başka formatlar da kullanılabilir, ancak bunların CNC işleme veya kesme işlemiyle kullanılmak üzere dönüştürülmesi gerekir. Bu formatlar aşağıda verilmiştir:

  • SLDPRT
  • X_T | X_B
  • IPT
  • 3DXML | CATPART
  • PTC
  • PRT
  • SAT

Enjeksiyon Kalıplamada Kullanılan CAD Formatları

Enjeksiyon kalıplama için parçalar tasarlanırken, uygun CAD dosya formatını seçmek geometri aktarımında doğruluk ve verimli üretim sağlar. Uygun bir dosya formatı seçmek, veri kaybını ve kullanılan makinelerle uyumsuzluk sorunlarını önler. Enjeksiyon kalıplama teknolojisi kullanan üreticiler, yüksek uyumlulukları nedeniyle STEP veya Parasolid’i tercih eder.

Farklı formatlar, dahili tasarım yinelemelerinden platformlar arası uyumluluğa kadar çeşitli amaçlarla kullanılır. Bunları ve kullanım durumlarını anlamak, tasarımdan üretime geçişi kolaylaştırmaya yardım eder. En yaygın kullanılan formatlar şunlardır:

  • STEP
  • SOLIDWORKS

Aşağıdaki tabloda enjeksiyon kalıplamada kullanılan farklı dosya formatları ve bunların en iyi kullanım yerleri verilmektedir; ilk CAD dosya formatı, bu proses için en çok önerilen formattır.

Dosya Formatı Açıklama En İyi Kullanım Yeri
STEP (.stp) ISO standart dosya formatı; CAD/CAM yazılımlarında yaygın olarak desteklenmektedir • Nötr (bağımsız) bir format olduğundan, tasarımları farklı CAD sistemleri arasında aktarmak için idealdir; 3D geometriyi korur ve üreticiler tarafından yaygın olarak kabul görür.
SOLIDWORKS (.sldprt) SOLIDWORKS yazılımının kendi dosya formatı • SOLIDWORKS içindeki dahili tasarım yinelemeleri için uygundur.
• Tam tasarım geçmişini ve parametrik özellikleri saklar (içerir).

Üretimde CAD Dosyalarını Kullanmaya Yönelik Genel Pratik İpuçları

CAD dosyalarını yönetmek, amaçlanan üretim prosesi için uygun dosya formatını seçmek kadar önemlidir. Bu şekilde hataları en aza indirebilir, iş akışlarını düzenleyebilir ve üretim verimliliğini optimize edebilirsiniz. CAD dosyalarını kullanırken dikkate almanız gereken pratik ipuçlarının en önemlileri şunlardır:

  • Gerektiğinde dosyaları dönüştürün: Özel (tescilli) bir dosya formatı kullanan bir CAD programı kullanıyorsanız, dosyaları STEP veya IGES gibi nötr formatlara dönüştürün. Bu şekilde birlikte çalışabilirliği ve iş birliğini kolaylaştırabilirsiniz.
  • Geometriyi doğrulayın: CAD dosyaları üretici veya bir meslektaşla paylaşıldığında hatalar olması yaygındır. Üç boyutlu tasarımlardaki tüm boşlukları kapatarak ve çakışmaları kontrol ederek bunu önleyin. CAD programında bu işlev varsa geometri doğrulama aracını kullanın.
  • Üretici gerekliliklerini inceleyin: Farklı üreticilerin toleranslar, dosya formatları ve diğer özellikler konusunda farklı gereklilikleri vardır. Uyumsuzluk sorunlarını önlemek için nihai CAD dosyasını göndermeden önce üreticinize danışın.
  • Tasarım amacını yazıya dökün: Üreticinin tasarımınızı anlamasına yardımcı olmak için tüm belgeleri CAD dosyasına ekleyin. Yanlış yorumlama olasılığını azaltmak için toleransları, malzemeleri ve varsa işleme talimatlarını tanımlayın.

CAD Dosyalarınızı Websitesine Yükleyin ve Fiyat Teklifi Alın

Xometry’nin Anlık Fiyat Motoru aşağıdaki dosya formatlarını destekler:

  • STEP
  • STP
  • SLDPRT
  • X_T, X_B
  • IPT
  • 3DXML
  • CATPART
  • PTC
  • PRT
  • SAT
  • STL

CAD yazılımı mı kullanıyorsunuz? Xometry eklentileri sayesinde Autodesk Fusion 360 ve SOLIDWORKS arayüzünden çıkmadan, Xometry’den gerçek zamanlı fiyatlandırma ve üretime yönelik tasarım geri bildirimi alabilirsiniz.

4

Comment(0)