Europe Europe
United Kingdom United Kingdom
Global Global

Üretimde Plastik Malzeme Devrimi

Sizin için hazırladığımız bu blog yazısında, “Geçen yüzyılda hayatımıza giren plastikler, dünyamızı, üretim ve tüketim alışkanlıklarımızı nasıl etkiledi? Günümüzde plastik malzemelerin kullanım alanları nelerdir? Gelecek yüzyılda bu alanlar ne kadar genişleyecek?” sorularına yanıt vermeye çalıştık.
Plastic pellets

Plastik Malzeme Kullanımının Yaygınlaşması

Plastik kelimesi, şekillendirilebilen veya kalıplanabilen anlamına gelen Yunanca “plastikos” ve “plastos” kelimelerinden türemiştir. Plastiklerin büyük bir çoğunluğu doğal gaz, kömür veya ham petrol gibi fosil yakıtların birtakım kimyasal ve fiziksel reaksiyonlara maruz bırakılmasıyla elde edilir. 1800’lü yılların sonunda organik kimyanın doğuşuyla birlikte plastik malzemeler ortaya çıkmıştır. O güne kadar üretim endüstrilerinde ağırlıklı olarak metal, bakır veya ahşap malzemeler kullanılmaktaydı. Metalin kullanımı ağır, mobilitesi düşük, enerji harcayan verimsiz yapısı pahalı ve sürdürülebilir olmayan ürünlerin ortaya çıkmasıyla sonuçlandı. Ahşap ve metal malzemelerin üretimde kullanımı beraberinde ciddi tasarım engelleri getiriyordu. 

Şekillendirilebilen plastiklerle birlikte ulaşım, ambalaj, beyaz eşya, inşaat gibi büyük endüstrilere, cihaz üreticilerine, tasarım mühendislerine ve üretim ekiplerine inovatif tasarımlarda özgürlük, gelişmiş performans ve uygun maliyeti aynı anda verebilecek üretim teknolojileri ortaya çıktı. Bu durum, otomotiv ve beyaz eşya gibi endüstrilerin genel kullanıma yönelik seri üretim yapabilmelerine olanak sağladı. 

Plastik malzemelerin yaygınlaşan kullanımı, üretim endüstrilerine inanılmaz bir esneklik ve hız kazandırdı. Yüksek sıcaklıklarda bile kalıplanabilen plastik malzemeler ergitilerek, kalıba dökülerek veya işlenerek üretimde çevreye yönelik performans iyileştirmelerinin ve maliyet tasarrufunun önünü açtı. Günümüzde tişörtlerden güneş gözlüklerine, televizyon ekranlarından yalıtım contalarına, akıllı telefonlardan mikroçiplere kadar muazzam çeşitlilikte ürünün üretiminde plastik malzemeler kullanılıyor. 

Plastikler, işleme özelliklerine göre termoplastikler ve termoset plastikler olarak ikiye ayrılır. En yaygın plastik türü olan termoplastikleri termoset plastiklerden ayıran en önemli özellik çok sayıda erime ve katılaşma döngüsünden geçmelerine rağmen çok az deformasyona uğramaları ve geri dönüştürülebilir malzemeler olmalarıdır. PS, ABS, PC ve PP gibi yüksek performanslı plastikler, yaygın kullanılan termoplastiklere örnek verilebilir. Termoset plastikler ise kalıplandıktan sonra tekrar eritilemezler. Termoset plastikler, ısıtma ve soğutma işlemlerinden sonra kalıcı olarak katılaşan malzemelerdir. Epoksi, reçine ve kauçuk; ısıyla sertleşen termoplastiklere örnek verilebilir. 

plastic manufacturing

Doğru Malzeme Seçimi

Plastikler, tüketici ürünlerinden medikal aletlere, pet şişelerden mutfak araç gereçlerine kadar birçok alanda yarı veya nihai ürün geliştirmek için yaygın olarak kullanılır. Camların ve damacanaların yapımında PVC, pet şişelerin üretiminde adını aldığı PET malzeme kullanılırken, televizyon ekranları ve güneş gözlüklerinde ise PC malzeme kullanılır. Oyun parklarında serili parke zeminler, lastikler veya süngerler poliüretan kullanılarak üretilir. Telefon, bilgisayar kasası, fön makinası, kulaklık gibi ürünlerin yapımında ise çoğunlukla PP malzeme kullanılır. 

Tasarımmühendislik ve üretim aşamalarında alınan kararları etkilediği için malzeme seçimi kullanılacak yere göre değişkenlik ve önem arz eder. PP, ABS, PLA gibi malzemeler en sık kullanılan plastik çeşitleridir. Farklı üretim ihtiyaçlarına yönelik, üretilen aletlerin uzun süreli kullanımında ortaya çıkabilecek deformasyonlara dayanabilecek PEEKUltem gibi yüksek performanslı plastik çeşitleri de günümüzde birçok sektörde yaygın olarak kullanılır.

Xometry Türkiye bünyesinde birçok üretim teknolojisi ve onlarca plastik malzeme çeşidi bulunmaktadır. Her biri kendine has niteliklere sahip binlerce polimer seçeneği arasından ihtiyacınıza en uygun olanı seçmek artık çok daha kolay. Doğru malzeme seçeneği konusunda desteğe ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız uzman ekibimizle hemen görüşebilir veya Anlık Fiyat Motoru üzerinden malzeme tipine göre değişen anlık, doğru fiyatlar alabilirsiniz. 

Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüştürülebilirlik

Dünyamız, Sanayi Devrimi’nden sonra yeni teknolojileri çok agresif bir biçimde geliştirdi ve üretim tesislerini tüm dünyada kolayca kurulabilecek hale getirdi. Bu kontrolsüz büyüme ve  kontrolsüz üretim süreci, atık malzeme sayısında ciddi bir artışa yol açtı. Son 70 yılda toplam 8 milyar ton plastik üretilirken, bugün hala %79’u çöplüklerde, denizlerde ve çevrede birikmiş halde duruyor. 

Tüketim ürünlerinde çevre dostu plastiklere yönelik sürekli talep, plastik üretimi yapan tüm şirketleri, sürdürülebilir ve çevre dostu ilkelerle, tüm operasyon tiplerinde verimlilik yaratmayı amaçladıkları bir yola soktu. Doğal kaynaklar üzerindeki etkiyi azaltmak, atık üretimini minimize etmek ve iklim krizi gibi felaketlerin büyümesine sebebiyet vermemek adına sürdürülebilir üretim toplumları yaratmak, gelecek için artık oldukça kritik. 

Plastik malzemeler, üretilmesi gerekenden daha az atık üretimiyle hafif ve ekonomik olmasıyla ve daha birçok avantajıyla çevresel verimlilik üzerinden önemli gelişmeler sağlayabilir. Sürdürülebilir, geri dönüştürülebilir malzeme yönetimi istatistikleriyle tutarlı, bütünlük ve şeffaflık içinde ölçülmüş, sertifikalı plastik malzemeler kullanılarak çevresel faydayı en üst seviyeye taşıyabilirsiniz. 

Plastiklerin Geleceğe Etkisi

Endüstriyel talebin artmasıyla hızla gelişen 3D baskıplastik enjeksiyon ve silikon kalıplama yöntemleri ile plastik üretim teknolojileri, son yüzyılda plastik malzemelerin tercih edilebilirliğini büyük oranda artırdı ve yeni üretim sahaları oluşturdu. Geçmişte buzdolabı, televizyon gibi dayanıklı tüketici ürünleri %20-25 civarı bir plastik malzeme oranıyla üretilirken, günümüzde bu oran %40-50 bandına çıkmıştır. Son teknoloji plastiklerle birlikte, optimum seviyede mekanik ve kimyasal dayanım özellikleri gösteren cihaz uygulamaları hız kazanmıştır. Bu genel kullanım veya mühendislik plastikleri, genel olarak hafif, ucuz ve karmaşık geometride üretimin kapılarını açmıştır.

Ürün geliştirme süreçlerinde çalışan bir tasarımcı veya mühendisseniz, günümüzün en gelişmiş teknolojilerini ve gelecekte üretim teknolojilerinin ne tarafa yöneleceğini takip etmeli, aynı zamanda yaşadığımız dünyanın mevcut problemlerini de göz ardı etmemelisiniz. Günümüzde katmanlı imalat, talaşlı imalat, kalıplama, döküm vb. plastik üretim süreçlerine ihtiyaç duyan ekipler veya şirketler, erken dönem prototiplemeden nihai ürün tasarımına kadar giden süreci başından planlayarak üretim verimliliğini artırmayı ve çevre dostu üretim yapmayı hedefliyor.

Plastik malzemeler akıllı telefonlardan saatlere, otomobillerden gıda ambalajlarının üretimine kadar birçok endüstride kullanılıyor. Uzay istasyonlarının ve laboratuvar cihazlarının tamamen plastik malzemelerden üretilmeye çalışılması gibi gayretler, plastiğin gelecekte hayatlarımızı ne denli etkileyeceğini gösteriyor. En uygun maliyetle en dayanıklı ürünleri hızla üretmek isteyen üreticiler, plastik malzemelerin gelişimine yatırım yapmaya devam edecek. Plastik üretimine olan talebin ve AR-GE çalışmalarının her gün katlanarak artmasıyla beraber daha yüksek performanslı malzemelerin çağına girdiğimizi düşünmek herhalde çok yanlış olmaz.

Plastikten üretilmiş parçalar
Plastikten üretilmiş parçalar

Çok Yönlü Mühendislik Plastikleri

Günümüzde ev aletleri, dayanıklı tüketici ürünleri, otomotiv, yedek parça, elektronik cihaz ve aksesuarlar, havacılık ve uzay uygulamaları ile daha yüzlerce endüstrinin üretim ihtiyaçları plastik malzemeler tarafından karşılanmaktadır. 

Gelişmiş performansa sahip çok sayıda sert, esnek, şeffaf veya hafif plastiğin ortaya çıkması, üreticilerin daha sağlam, uygun maliyetli ve tüketicilere hitap eden cihazlar geliştirip piyasaya sürmesini desteklemiştir. Yüksek sıcaklık ve aşınma direnci, sessiz üretim, düşük bakım masrafları ve enerji tasarrufu gibi birden fazla özelliği aynı anda gösteren plastikler, kompleks geometrilere sahip ürünlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır, hem üreticiler hem de müşteriler için zaman verimliliği ve konfor yaratmıştır. Bu çok yönlülüğe sahip plastiklerden bazıları aşağıdaki gibidir: 

  • PVC
  • PC
  • ABS
  • HDPE
  • TPU
  • PETG
  • PPO
  • EHMW
  • TPO
  • LDPE
  • Ultem
  • PEEK

Türkiye, plastik üreticisi ülkeler arasında dünyada altıncı, Avrupa’da ikinci konumdadır. Bu kadar fazla üretim ve üreticinin olduğu bir ortamda üreticiler çeşitli plastik malzemeler konusunda farklı uzmanlıklar geliştirmişlerdir. 

Türkiye’nin üretim ve tedarik gücünü dijitalleştiren Xometry Türkiye, bünyesinde yer alan sertifikalı üreticilerin uzmanlıklarını ve hizmetlerini en doğru biçimde kategorize ederek üretim teknolojilerinde hizmet almak isteyen kurumsal ve bireysel müşterilere sorunsuz üretimin kapılarını açıyor. Tedarik ve üretim süreçlerinde şeffaflık, su ve enerji kullanımını en aza indirgeyecek sürdürülebilir enerji yöntemleri, üretim süpervizyonu ve geniş malzeme çeşitliliğiyle, Türkiye’nin üretim gücünü kullanıyor ve size en iyi üretim tedarik hizmetini sunuyoruz. 

0
guest
0 Yorumlar
Inline Feedbacks
View all comments