Basınçlı Döküm Genel Bakış: Proses, Malzemeler & Uygulamalar

Basınçlı döküm, ergimiş metalin bir kalıba enjekte edilmesiyle metal parçalar üretmek için kullanılan bir parça üretim yöntemidir. Bu makalede basınçlı döküm süreci ve avantajları hakkında bilmeniz gereken her şey ele alınmaktadır.

Basınçlı döküm, çeşitli uygulamalarda kullanılmak amacıyla yüksek kaliteli, dayanıklı parçalar oluşturmak için sıklıkla kullanılan bir metal döküm işlemidir. En yüksek kalitede metal parçalar imal edebilecek bir üretim yöntemi arıyorsanız, basınçlı döküm mükemmel bir seçim olabilir.

Basınçlı Döküm Nedir?

Basınçlı döküm, metal parçaların yüksek derecede hassasiyetle üretilmesine olanak sağlayan bir üretim yöntemidir. Bu döküm işleminde, ergimiş metal bir kalıba enjekte edilir, kalıp içerisinde soğuyup katılaşarak istenen şekli oluşturur.

Basınçlı döküm; dişliler ve motor bloklarından kapı kollarına ve elektrikli bileşenlere kadar çeşitli metal parçalar üretmek için kullanılabilir.

Basınçlı döküm ikonu animasyonu

Basınçlı döküm, iyi bir yüzey kalitesine ve hassas boyutlara sahip parçalar üretme yeteneği nedeniyle bir tercih edilen bir üretim yöntemidir. Prosesin nispeten hızlı ve uygun maliyetli olması, onu birçok uygulama için uygun bir seçenek haline getirmektedir.

Basınçlı Döküm İşleminin Adımları Nelerdir?

Basınçlı döküm prosesi; kalıp tasarımı, metali hazırlama, enjeksiyon işlemi, döküm ve ardıl işlemler dahil olmak üzere çeşitli işlem adımlarını içerir.

1. Adım – Kalıp Tasarımı

Basınçlı döküm prosesindeki ilk adım, bir kalıp oluşturmaktır. Bu kalıp genellikle çelik veya alüminyumdan yapılır ve basınçlı döküm işleminin yüksek sıcaklıklarına ve basıncına dayanacak şekilde tasarlanmıştır.

Kalıp tasarımı, gerekli kalıp için CAD tasarımının geliştirilmesiyle başlar. Bu tasarım daha sonra CNC işleme ile bir kalıp parçasına dönüştürülür.

2. Adım – Metalin Hazırlanması

Bir sonraki adım metali enjeksiyon işlemi için hazırlamaktır. Bu metal cinsi genel olarak alüminyum, magnezyum veya çinko gibi bir alaşımdır. Metal bir fırında eritilir ve daha sonra bir döküm potasına dökülür.

3. Adım – Enjeksiyon İşlemi

Metal sıvı hale geldikten sonra yüksek basınç altında kalıba enjekte edilir. Ergimiş metal kalıp boşluğunu doldurur ve istenilen şekli oluşturmak için soğumaya başlar.

4. Adım – Döküm İşlemi

Metal soğuyup katılaştıktan sonra kalıp açılır ve parça kalıptan çıkarılır. Olası yaralanmaları önlemek için parçayı çıkarmadan önce tamamen soğuduğundan emin olmak gerekir.

5. Adım – Ardıl İşlemler

Prosesin son adımı parçadaki ardıl işlemlerdir. Yüzey işlemleri, parçanın dayanıklılığını ve işlevini etkileyebileceğinden basınçlı dökümde hayati bir rol oynar. Standart ardıl işlemler arasında eloksal kaplama, toz kaplama, ve çok daha fazlası yer alır.

Basınçlı Döküm Türleri

Her biri benzersiz faydalara sahip olan birkaç farklı basınçlı döküm türü vardır. En yaygın iki basınçlı döküm türü ise soğuk hazneli döküm ve sıcak hazneli dökümdür.

Sıcak Hazneli Ve Soğuk Hazneli Basınçlı Döküm
Sıcak Hazneli Ve Soğuk Hazneli Basınçlı Döküm (Kaynak: Sunrise Metal)

Soğuk Hazneli Basınçlı Döküm

Bu basınçlı döküm yönteminde, erimiş metal soğuk hazneli bir makine kullanılarak kalıp boşluğuna enjekte edilir. Bu makine genellikle alüminyum gibi yüksek ergime noktasına sahip metalleri dökmek için kullanılır. Soğuk hazneli basınçlı dökümün en büyük avantajı çeşitli metallerle kullanılabilmesi ve makine korozyonunu azaltmasıdır.

Sıcak Hazneli Basınçlı Döküm

Sıcak hazneli döküm en popüler basınçlı döküm yöntemidir ve soğuk hazneli döküme göre daha hızlıdır. Sıcak hazneli basınçlı dökümde bu işlemi gerçekleştirmek için sıcak hazneli bir makine kullanılır. Bu makine genellikle çinko gibi ergime noktası daha düşük olan metallerde kullanır.

Hem sıcak hazneli hem de soğuk hazneli basınçlı döküm, yüksek doğruluk ve hassasiyet sunar. Ayrıca her iki yöntem de hızlı ve uygun maliyetli üretim yöntemleridir.

Basınçlı Döküm Malzemeleri

Basınçlı döküm projenize başlamaya hazır olduğunuzda vereceğiniz en önemli kararlardan biri uygun malzemeyi seçmektir. Seçtiğiniz malzeme, basınçlı döküm işleminin yüksek sıcaklıklarına, basıncına ve ayrıca parçanın uygulama alanının gerektirdiği koşullara dayanıklı olmalıdır. 

Ayrıca seçtiğiniz basınçlı döküm operasyonuna uygun bir malzeme seçmeniz de önemlidir. Göz önünde bulundurulması gereken bu kadar çok faktör varken, birçok seçenek arasında projeniz için en iyi kararı vermenize yardımcı olabilecek deneyimli bir döküm ortağıyla çalışmak çok önemlidir.

Ancak alüminyum, magnezyum ve çinko gibi malzemeler hem dayanıklı hem de hafif olduklarından dolayı en popüler basınçlı döküm malzemelerinden üçünü oluşturmaktadır:

Alüminyum Alaşımları

Alüminyum korozyona karşı oldukça dayanıklıdır, bu da onu bazı elementlere maruz kalacak döküm parçaları için ideal bir seçenek haline getirir. Basınçlı döküm için en uygun alüminyum alaşımlarından bazıları şunlardır:

  • Alüminyum 46100 / ADC12 / A383 / Al-Si11Cu3
  • Alüminyum 46500 / A380 / Al-Si8Cu3

Magnezyum Alaşımları

AZ91D, AM60B ve AS41B gibi magnezyum alaşımları da yüksek dayanım/ağırlık oranları nedeniyle basınçlı döküm için çok uygundur. Ayrıca bu alaşımlar korozyona ve aşınmaya karşı iyi dayanıma sahiptir.

Çinko Alaşımları

Çinko mükemmel bir ısı ve elektrik iletkenidir ve bu da onu hızlı bir şekilde ısıtılması veya soğutulması gereken döküm parçaları için ideal hale getirir.

Basınçlı Dökümün Avantajları

Metal parçaların seri üretimi söz konusu olduğunda, basınçlı döküm en verimli ve uygun maliyetli yöntemlerden biridir. Bu aslında yüzyıllardır var olan bir döküm yöntemidir, ancak son yıllarda üretim maliyetlerini düşürmenin yeni yollarının keşfedilmesiyle popülaritesi daha da artmıştır.

Basınçlı dökümün avantajlarından bazıları şunlardır:

  • Karmaşık geometriler: Basınçlı döküm, sıkı toleranslara sahip karmaşık şekilli parçalar üretebilen bir işlemdir
  • Çok yönlülük: Basınçlı döküm çok yönlü bir işlemdir ve alüminyum, çinko ve magnezyum dahil çeşitli metallerin dökümü için kullanılabilir.
  • Yüksek üretim hızı: Diğer yöntemlere göre daha hızlı bir üretim sürecidiir ve zamanın önemli olduğu durumlarda avantaj sağlayabilmektedir.
  • Uygun maliyet: Basınçlı döküm aynı zamanda diğerlerine kıyasla ucuz bir yöntemdir, bu da onu birçok uygulama için tercih edilebilir bir seçenek haline getirir.
  • Tekrarlanabilirlik: Basınçlı döküm, yüksek derecede tekrarlanabilirliğe de olanak tanır, bu da parçaların kesin spesifikasyonlara göre üretilebileceği anlamına gelir.

Diğer birçok endüstri, medikal, inşaat ve oyuncak endüstrileri için basınç döküm süreçleri kullanmaktadır. Çeşitli parçalar ve ürünler oluşturmak için kullanılabilen çok yönlü bir süreçtir.

Otomotiv Endüstrisi Için Karmaşık Geometrili Basınçlı Döküm Parçaları
Otomotiv Endüstrisi Için Karmaşık Geometrili Basınçlı Döküm Parçaları

Basınçlı Döküm Uygulamaları

Basınçlı döküm, çeşitli endüstrilerde ve uygulamalarda kullanılır. Basınçlı dökümün en yaygın kullanımlarından bazıları şunlardır:

  • Otomotiv endüstrisi: Otomotiv endüstrisinde basınçlı döküm yaygın olarak kullanılmaktadır. Genellikle motor blokları, silindir başlıkları ve şanzıman kutuları üretmek amacıyla kullanılır.
  • Elektrik endüstrisi: Elektrik endüstrisinde de çeşitli uygulamalar için basınçlı döküme güvenilmektedir. Basınçlı döküm; şalter sistemi, panel kartları ve devre kesiciler gibi elektrikli bileşenlerin üretiminde kullanılmaktadır.
  • Havacılık ve Uzay Endüstrisi: Basınçlı döküm havacılık ve uzay endüstrisinde sıklıkla kullanılmaktadır. Üretilen parçalar uçak ve uzay aracı bileşenlerinin üretiminde kullanılır.
  • Dayanıklı tüketim ürünleri: Birçok cihaz için kalıp döküm parçaları üretmek amacıyla bu proses kullanılmaktadır.
  • Mobilya Sektörü: Mobilya sektöründe de basınçlı dökümün kullanım alanları vardır. Genellikle çekmece kulpları gibi mobilya donanımlarını üretmek amacıyla kullanılır.

Diğer birçok endüstride de; örneğin medikal, inşaat ve oyuncak endüstrileri için basınçlı döküm yöntemi kullanılır. Basınçlı döküm, çeşitli parça ve ürünler oluşturmak için kullanılabilecek çok yönlü bir işlemdir.

Basınçlı Döküm Projenize Başlayın

Basınçlı döküm, yüzyıllardır var olan ve çok yönlü bir üretim sağlamasıyla birlikte karmaşık geometriler oluşturma yeteneği nedeniyle popüler olmaya devam eden bir üretim yöntemidir. Bu yöntem ile otomotiv, havacılık, mobilya ve cihaz imalatı da dahil olmak üzere çeşitli endüstrilere yönelik metal parçalar üretilmektedir.

Xometry olarak çok kapsamlı üretici ağımız aracılığıyla alüminyum, magnezyum ve çinko alaşımları da dahil olmak üzere birçok malzeme cinsi için basınçlı döküm hizmetleri sunmaktadır. Modelinizi yüklemek ve parça siparişi vermek üzere fiyat teklifi almak için Anlık Fiyat Motoru’nu kullanabilirsiniz.

Comment(0)