CNC İşleme’de Doğru Yüzey Pürüzlülüğü Seçimi

CNC işlemede yüzey pürüzlülüğü

CNC işleme 0,025 mm’ye kadar sıkı toleranslara sahip parçalar oluşturabilen son derece hassas ve kusursuz bir üretim yöntemidir. Bununla birlikte, eksiltmeli bir üretim yöntemi (talaşlı imalat) olan CNC işleme teknolojisi, bitmiş ürünün yüzeyinde bir pürüz kademesi oluşturan kesim izleri bırakır.

Yüzey pürüzlülüğü nedir?

Aslında yüzey pürüzlülüğü, CNC işleme ile üretimin sonucunda, parça yüzeyinin ortalama dokusunun bir ölçüsüdür. Yüzey pürüzlülüğünü tanımlamak için kullanılan farklı değişkenler vardır. Bunların en yaygın olanlarından biri, bir yüzeydeki yükseklikler ve derinlikler arasındaki farklardan elde edilen Ra’dır (Pürüzlülük ortalaması). Ra yüzey pürüzlülüğü değerleri, mikroskobik olarak ölçülür ve genellikle mikrometre cinsindendir (x 10~⁶ m). Bu bağlamda yüzey pürüzlülüğünün yüzey bitirme işlemlerinden (ardıl işlemler) farklı olduğuna dikkat edin. İşlenmiş bir parçanın ardıl işlemi, eloksal kaplama, kumlama ve galvaniz kaplama gibi çeşitli son işlem yöntemleriyle iyileştirilebilir. Buradaki yüzey pürüzlülüğü, bir parçanın işlenmiş yüzey dokusunu ifade eder.

Farklı yüzey pürüzlülük değerleri nasıl elde edilir?

Bir parçanın yüzey pürüzlülüğü değeri genellikle gelişigüzel bir şekilde belirlenmez. Bunun yerine, belirli bir pürüzlülüğü değerinin elde edilmesini sağlamak için adımlar atılır. Bu, yüzey pürüzlülük değerlerinin önceden planlandığı anlamına gelir. Ancak, genellikle herhangi bir değer belirtilmez. Üretimde, ISO 4287‘de belirtildiği gibi endüstri standartları olarak kabul edilen belirli Ra pürüzlülük değerleri vardır. Bunlar, CNC işleme sırasında belirtilebilecek değerlerdir. Bu değerler 25 μm ile 0,025 μm arasında değişir ve her türlü imalat ve işleme sonrası operasyonlar için geçerlidir.

Xometry Türkiye’de, CNC İşleme uygulamaları için de tipik olarak dört yüzey pürüzlülük seviyesi sunuyoruz:

3.2 μm Ra
1.6 μm Ra
0.8 μm Ra
0.4 μm Ra

Farklı uygulamalar için farklı pürüzlülük değerleri gereklidir. Daha düşük yüzey pürüzlülük değerleri sadece gerekli olduğunda belirtilmelidir. Bunun nedeni, Ra değeri ne kadar düşük olursa, o kadar fazla işleme ve kalite kontrol operasyonları gerektirecek olmasıdır. Bunlar işleme maliyetlerini ve süresini önemli ölçüde artırabilir. Ardıl işlem uygulamaları, genellikle belirli yüzey pürüzlülük değerleri gerektiğinde uygulanmaz. Bunun nedeni, bu işlemlerin kusursuz olarak kontrol edilememesi ve parçaların boyutsal toleransını etkileyebilmesidir.

CNC dik & yatay işleme ve CNC torna hizmetleri için yüzey pürüzlülüğü karşılaştırma tablosu

Yüzey pürüzlülüğü, belirli uygulamalarda parçaların işlevselliğini, performansını ve dayanıklılığını önemli ölçüde etkiler. Ayrıca sürtünme katsayısı, gürültü seviyesi, aşınma ve yıpranma, ısı ve kullanımdaki bir parçanın yapışkanlığı gibi faktörleri de etkiler. Bu faktörlerin önemi uygulamaya göre değişir ve bu nedenle bir parçanın yüzey pürüzlülüğü bazı uygulamalarda önemsizken, diğerlerinde kritik öneme sahiptir. Bu uygulamalar arasında yüksek gerilim, stres ve titreşim senaryoları, eşleşen ve hareketli montajlar, hızlı dönen parçalar ve tıbbi implantlar yer alır. Daha önce de belirtildiği gibi, farklı uygulamalarda farklı yüzey pürüzlülüğü seviyeleri gereklidir.

Aşağıda, Xometry Türkiye’de sunduğumuz pürüzlülük seviyeleri ve uygulamanız için doğru Ra değerini seçmek için bilmeniz gereken her şey açıklanmaktadır.

3.2 μm Ra

Bu, standart ticari makine bitirmesidir. Çoğu tüketici ürünü için uygundur ve yeterli düzeyde pürüzsüzdür, ancak görünür kesim izleri içerir. Aksi belirtilmedikçe uygulanan varsayılan yüzey pürüzlülüğüdür.

3,2 μm Ra, gerilime, yüke ve titreşime maruz kalan parçalar için önerilen maksimum yüzey pürüzlülüğüdür. Yük hafif ve hareket yavaş olduğunda hareketli yüzeylerin eşleştirilmesi için de kullanılabilir. Yüksek hız, ince ilerleme ve hafif kesimler kullanılarak işlenir.

3,2 μm Ra yüzeyde CNC işleme izleri — 3,2 μm Ra işlenmiş yüzey

1.6 μm Ra

Çoğu zaman, bu seçenek ile yalnızca çok az görünür kesim izleri bulunur. Bu Ra değeri dar geçmeler ve gerilimli parçalar için önerilir ve yavaş hareket eden ve hafif yük taşıyan yüzeyler için elverişlidir. Özellikle hızlı dönen parçalar ve yoğun titreşime maruz kalan parçalar için uygun değildir. Bu yüzey pürüzlülüğü derecesi, kontrollü koşullar altında yüksek hız, ince ilerleme ve hafif kesimler kullanılarak üretilir.

Fiyat: Standart bir alüminyum alaşımı için (örneğin 3.1645) bu seçenek, üretim fiyatına yaklaşık %2,5 ekler. Bu durum, parçanın karmaşıklığına bağlı olarak artabilir.

0.8 μm Ra

Yüksek kalite olarak kabul edilen bu yüzey bitirme işlemi, üretimi için çok yakın kontrol gerektirir ve maliyeti daha yüksektir. Gerilim yoğunluğuna maruz kalan parçalar için gereklidir. Hareket ara sıra olduğunda ve yükler hafif olduğunda, rulmanlar için kullanılabilir.

Fiyat: Standart bir alüminyum alaşımı için (örn. 3.1645) bu seçenek, üretim fiyatına yaklaşık %5 ekler. Bu durum, parçanın karmaşıklığına bağlı olarak artabilir.

0.4 μm Ra

Bu, sunulan en ince (teknik terimlerle “en az pürüzlü”) ve en yüksek kaliteli yüzey pürüzlülüğü değeridir. Yüksek gerilme veya stres altında olan parçalar için idealdir. Ayrıca rulmanlar ve miller gibi yüksek hızda dönen bileşenlerde de kullanılır. Bu yüzey pürüzlülüğünün üretimi en fazla çabayı gerektirir ve yalnızca pürüzsüzlük birincil öneme sahip olduğunda belirtilmelidir.

Fiyat: Standart bir alüminyum alaşımı için (örn. 3.1645) bu seçenek üretim fiyatına yaklaşık %11-15 oranında ekleme yapar. Bu durum, parçanın karmaşıklığına bağlı olarak artabilir.

Xometry Türkiye’de, CNC ile işlenmiş parçalarınızı bu yüzey pürüzlülüğü değerlerinden herhangi biriyle üretme kapasitesine sahibiz. Sadece modelinizi Anlık Fiyat Motoruna yükleyin ve saniyeler içinde fiyat teklifi almak için tercih ettiğiniz yüzey pürüzlülüğünü tek tıkla seçin.